الزامات انتخابات و گپ دوستانه با منتخبین شورای شهر

الزامات انتخابات و گپ دوستانه با منتخبین شورای شهر

حدود دو دهه است که انتخابات درکشورما وضعیت خاصی پیدا کرده وازصرف تکلیف شرکت درانتخابات فراتررفته تا علاوه برحوزه کیفیت عام، برحوزه کیفیت خاص نیزموثرواقع گردد.بنحوی اولی تا سال76 شرکت در انتخابات بیشترحمایت و تثبیت نظام وجه غالب آن را تشکیل میداد.اما ازسال 76 به بعد انتخابات علاوه بررسالت قبلی که همیشه در دل هرانتخاباتی مستتراست وارد فازجدیدی شد، یعنی همگام با حمایت ازکلیت نظام به عنوان ابزاری مهم واصلی واساسی برای تحقق حقوق عمومی شهروندی مورد توجه ومدنظرقرارگرفت. همین نگاه وانتظار به کارکرد جدید موجب گردید تا ازآن زمان به بعد هرانتخابات نسبت به انتخابات قبلی از شوروهیجان واقبال وتلاش وسیع تر برخوردار و ابعاد جدیدتری به خود بگیرد. این مطالبات بحق که باید نتیجه بدیهی هرانتخابات باشد، بواسطه نوپا بودن نظام ومهمترازآن وقوع جنگ تحمیلی وتحمل وتمرکز برخسارت های سنگین حاصل ازآن وفرصت لازم برای بازسازی آن لطمات وآسیب ها به تعویق افتاد.اما مردم دیگربیش ازآن نگاه تک بعدی به انتخابات وبه تعویق افتادن حقوق عمومی خویش را به صلاح ندیده ودر انتخابات سال 76 مطالبات خویش را به صحنه آوردند. بعد از آن جامعه همیشه با انتخاباتی پررونق وتمام عیار مواجه بوده است. حتی سرعت این رونق انتخاباتی درحدی بود که در انتخابات سال88 توازن ظرفیت های موجود جامعه با توقعات وانتظارات ایجاد شده بهم ریخت وهزینه ای را هم متوجه جامعه ساخت. اما همین درست بودن راه و اصولی بودن فرآیند چنان قابلیتی ازخود نشان داد که توانست درظرف چهارسال این توازن را بازسازی و حماسه انتخابات سال 92 را رقم بزند و ریل بظاهردررفته ازخط را با قوت هرچه تمام تر به مسیراصلی رهنمون گرداند. تا آن درایت وتیزبینی هوشمندانه محصولی بس پربار درمقیاسی بسیاروسیعتر درانتخابات اردیبهشت ماه سال جاری به ثمرنشاند و به یقیین انتخابات سال 1400 پرشکوه تر وبا عظمت تراز این خواهد بود. این پدیده بسیارمیمون ومبارک را باید یکی از دستاوردهای بسیارمهم و با عظمت نظام اسلامی دانست تا انشاالله بتوان در سایه این مهم به دیگر آرمان های اصلی واساسی انقلاب شکوهمند ملت بزرگ ایران دست یافت. اما در دل این انتخابات بزرگ ما شاهد برگذاری یک انتخابات مهم دیگری برای تشکیل پارلمان های شهری و روستائی هم بودیم. این انتخابات نیز نشان داد که افراد جامعه همانند حقوق خصوصی و امورات اندرونی خویش درعرصه حقوق عمومی وپیرامونی خود بیش از گذشته اصراروابرام دارند. این سماجت وپافشاری مبین این واقعیت است که توجه جدی احاد مردم به انتخابات دیگر جزئی از امورتفکیک ناپذیرزندگی اجتماعی جامعه ما شده است. تا همانطور که مجاری شغلی افراد تامین کننده امورمعیشتی آنهاست، انتخابات نیز بستری کاملا مرتبط وموثردر کیفیت بخشی به آن تلاش های تمشیتی آنها باشد. مشارکت فزاینده شهروندان درانتخابات پارلمان شهری خود نشانگر این واقعیت بوده که مطالبات حقوق فردی در حوزه های مختلف مد نظراکثریت قاطع مردم قرارگرفته وازهر فرصتی برای دستیابی به آن حداکثر بهره برداری را می نمایند. این عصر را باید الحق عصرروشنگری درجامعه ایران دانست، عصرآگاهی از حقوق خویش و تلاش بی امان همراه با درایت کامل وهوش سرشار در استیفای آن ، که دیگر مثل گذشته حاضر نیستند به هیج قیمتی حتی کوچکترین فرصتی را هم از دست بدهند. فلذا در یک چنین عصرنوظهوری واقعا باید چشم ها را شست وآنطور که باید نگریست. برهمین اساس وضعیت فعلی این نوید را به ما می دهد که ما درآینده به جد انتخابات های با شفافیت بیشتر، نواقص کمتر، انتظارات مشخص تروانتخاب دقیقترمواجه خواهیم بود، این چشم اندازضرورت های خاص خود را مطلبد و تامین این ضرورت ها همه دست اندرکاران اعم ازمسئولین مستقیم وغیرمستقیم و لایه های مختلف جامعه را به آمادگی سخت افزاری ونرم افزاری لازم فرا می خواند. اگر این آمادگی، شتاب و پویای لازم بخود نگیرد، فرآیند طبیعی جامعه بی دردسروبدون اشکال قادر به ادامه مسیر نخواهدبود.

اما سخنی با منتخبین؛

منتخبین شورا به عنوان جزء مهمی از این کل، اگر بطور دقیق وصحیح درفضای ایجاد شده وچشم انداز پیش رو قرارنگیرند، یقینا از فهم درست وکامل جامعه بدورخواهند افتاد و همین دورافتادگی آنها را درجزایری معدود از مجمع الجزایروسیع وکامل جامعه محبوس وکار برای آنها را سخت وتاثیرگذاری شان را اندک خواهد ساخت وهمین فاصله آن هم افزائی شورا وشهروندان را که اصل سرمایه است به مخاطره خواهد انداخت و زمینه ایجاد آن توازن لازم در ظرفیت ها وانتظارات جامعه برای  گام های بلند  مهیا نخواهد ساخت ودرک طرفین که شرط اساسی هرتوفیق است حاصل نخواهد شد. فلذا اعضای محترم شورا باید بدانند این مسئولیت خطیرفهم،تلاش،وحدت وتعامل زایدالوصفی را می طلبد، اگر هریک از این چهارچرخ درهماهنگی با دیگر چرخ ها خدای ناکرده خدا لنگ بزند، آن موقع است که کمیت این شورا به مقصد نخواهد رسید، که انشاالله آن روز مباد.

در راستای موارد فوق چند توصیه برادرانه را قلم این حقیرذیلا به رشته تحریردر آورده  تا اگر ارزش توجه داشت مورد عنایت قرارگیرد:

یک – صداقت دررفاقت : انتخابات تمام شد، رقابت ها به پایان رسید و رفاقت ها شروع شده است.انتخابات با همه اهمیت اش یک مقدمه بیش نیست، چون خود فی نفسه هدف نیست، بلکه رسالت اصلی هرانتخابات مجال یافتن جامعه برای ترمیم برنامه ها ومدیریت های ضعیف یا غیرکارآمد و جایگزین کردن برنامه های جامع ومدیران توانمند و معتقد به برنامه های موردنظرخواهد بود تا زمینه تحقق بهره وری حداکثری از داشته های موجود به قصد دستیابی به ایده های مطلوب بیش از پیش فراهم گردد، اما این تنقیح با دقت وصداقت خاص باید صورت پذیرد تا درجاهای که مدیران مجرب وجود دارند اما برنامه معیوب یا ناکافیست ضمن حمایت از مدیران موجود برنامه لازم تدوین گردد، درجای دیگر اگر برنامه کافی وقابل قبول وجود داشته اما مجری از توانای لازم برخوردار نیست باید بدون ملاحظه پیرامون و توصیه نامه های بالا وپایین مدیران قوی وکاربلد جایگزین شوند و جای هم که نه برنامه صحیح و کافی وجود ونه مدیر توانمند حضوردارد، برای هردوی آنها باید هرچه زودترچاره اندیشید و موضوع مهم دیگری که می تواند به عنوان مکمل پازل های فوق عمل نماید همان اعمال نظارت های به موقع و دقیق برعملکرد مدیران و فرآیند کمی و کیفی اجرای برنامه هاست.

دو- دقت و حساسیت در انتخاب معیارها : در اینجا معیارهمان حدود و اندازه است که خود مقید به چند پارامترمشخص ازجمله ضرورت ها، بضاعت ها واولویت هاست، این پارامترها باید متناسب با قابلیت ها والزامات وانتظارات میدانی جامعه تعریف و تدوین گردد. منتخبین باید به چرخه تدوین برنامه ها التزام تام وتمام داشته باشند تا این غفلت که فرصت پیش آمده مجال مناسبی برای انجام عملی مبتنی برخوشایند این و آن و یا تمایلات شخصی یا جناحی فارغ از آن اصول اساسی اقتضای مدیریت شهری است هرگزمجال خودنمائی نیابد. نگاه منتخبین باید یک نگاه فرا شخصی و فرا جناحی باشد تا بتوانند درتدوین وتنظیم برنامه ها و انتخاب مدیران آن شرایط اصلی و اساسی را که مهمترین آنها تناسب کامل برنامه ها ودانش، تجربه واعتقاد واراده مدیران نسبت به آن برنامه ها ملاک عمل قرارگیرد.تا دردی را که همیشه نهادهای ما با آن دست به گریبان بوده اند دوباره دردوره مدیریت اصلاح طلبانه مجال بروز نیابد و مسئولیت احراز شده فرصتی برای اشتغال زائی عوامل پیرامونی و اشتغال زدائی از جمعی دیگربه جرم عضو جمع ما نبودن  بهانه ای برای تحولات خام قرارنگیرد. این یک اصل اصلاح طلبی ثابت وپایدار است، آن کسی که برای خدمت به مردم درموقعیت شغلی خویش از بیشترین و بهترین قابلیت شخصی برخورداراست نسبت به هر شخص یا اشخاصی متعلق به هر گروه وجریانی در اولویت وبه آرمان های اصلاح طلبی نزدیکتر خواهدبود. این نگاه عین عدالت است زیرا علاوه براینکه خدمت با بهره وری حداکثری به مردم را فراهم خواهد ساخت ،بلکه فرهنگ مشی شایسته سالاری را که یکی از حلقه های بسیارمهم اما متاسفانه مفقود در عرصه مدیریتی جامعه ماست، مجال ظهور و بروز پیدا خواهد کرد. زیرا جامعه بهتر تنها با وجود شایستگان قابل دسترس خواهدبود.

سه – پاک دستی وپرهیز از هرگونه آلودگی : تا صحبت از پاک دستی می شود شاید اولین فکری که به اذهان راه می یابد، سو استفاده مالی از موقعیت شغلی خواهد بود.در حالی که این برداشت و تفسیری بسیار مضیق ازتعریف پاک دستی است. هرچند که ساحت منتخبین ما از اینگونه پلشتی ها کاملا مبراست، بلکه معنای اصلی پاکدستی به ثقل حقوق مردم در همه زمینه ها به هر نحوی که به تصمیمات ما ربط پیدا خواهد کرد اطلاق می گردد. یعنی تمام تصمیمات ما باید تنها و تنها معطوف به حقوق و منافع مردم باشد، تنها در این شرایط است که اگر قصوری صورت پذیرد مصداق آیه مبارکه« لایکلف الا وسعها» خواهد بود. البته بر تمام منتخبین اصلاح طلب این واقعیت هم محرز و آشکار است که آنها همانند اسلاف خویش در شورا از حاشیه امنی برخوردارنیستند تا بسیاری از موارد حتی اتلاف منابع کلان ملی هم با دیده اغماض نگریسته شود، نه تنها از چنین کمک های بشردوستانه نسبت به آنها خبری نیست، بلکه تمام رفتار ریز و درشت شان در زمین و زمان تحت نظارت ناظران همیشه بیدار مرتبط و غیرمرتبط قرار داشته واولین اشتباه شان آخرین اشتباه خواهدبود و در اندک زمان لازم یک کلاغ شان از صد کلاغ هم خواهد گذشت، خود که هیچ، موکلان شان هم شریک جرم خواهندشد.

چهار- رضایت شهروندان اولویت اول : شاید بر اساس نظرات کارشناسی اولویت های مورد شناسائی قرارگیرد. اما منتخبین باید اجرای اولویت ها را  متناسب با بضاعت های در اختیار در دستور کارقرار دهند تا زندگی روز مره شهروندان تحت تاثیر پروزه های سنگین وبلند مدت، متحمل مشقات نگردد. مشکل رکود و اشتغال در جامعه ایجاب می نماید تا طرح های در اولویت قرارگیرند که حتی اگر بخشی از آن مشمول بلندمدت گردد حتما بخشی از دامنه آن به انتفاع روزانه زندگی مردم مرتبط و متصل باشد. به بیان ساده تر مردم باید از تمام طرح های در دست اجرای شهرداری در حداقل زمان ممکن بهره مند گردند و نتیجه آن اقدامات را به صورت ملموس درحوزه زندگی خود لمس نمایند. بی توجهی به این مهم به منزله تن دادن به تمایلات فردی یا ملاحظات بیرونی ودر نهایت غفلت از مشکلات روزمره صاحبان اصلی خواهد بود. آثار زیان بار این گونه رفتارها علاوه بر اتلاف منابع وخود را مشغول ضمه کردن ، تازیانه بی اعتمادی مردم دردوره های بعد را نیزدرپی خواهد داشت.

پنج – عملکرد شهرداری باید در اتاق شیشه ای باشد : شفافیت باید نصب العین همیشگی منتخبین قرارگیرد. ابتدا باید وضعیت موجود را بصورت دقیق مورد بررسی و ارزیابی کارشناسانه قرارداده و نتیجه را به عنوان نقطه شروع کارخویش به مردم گزارش داد تا مردم بدانند شهر را با چه مختصاتی تحویل شما داده اند و اقدامات صورت گرفته توسط شما برایشان راحت تر قابل فهم و تقویم باشد. البته غرض از این شفافیت خدای نکرده به قصد مچ گیری یا تخریب دیگران نیست، بلکه با توجه به مشکلات موجود اداره شهر بدون مشارکت جدی شهروندان امکان پذیر نخواهد بود و این مشارکت هم بدون آگاهی دقیق و درست شهروندان کارگر نخواهد افتاد. این شفافیت در سه مقطع از اهمیت فوق العادهای برخوردار است. الف – در ابتدا قبل از شروع کار به عنوان تبیین دقیق وضعیت موجود برای مردم.ب – اطلاع رسانی از برنامه های خود قبل از اجرا و اخذ فیدبک های جامعه نسبت به آن. ج – گزارش نتیجه اقدامات انجام شده درظرف زمانی مشخص ومنظم. این شیوه عملکر باعث خواهد شد تا مردم مدام در جریان امور مربوط به خود قرار گرفته و از نتایج عملکردها مطلع و مساعدت وهمکاری های لازم را در اجرای طرح های بعدی بیش از گذشته معمول دارند.

شش – تعامل با دستگاه های اجرائی : به هرحال بخش قابل توجهی از عملکرد دستگاه های اجرائی معطوف به حوزه شهری است شورا می تواند با تعامل کامل آن بخش از عملکرد دستگاه ها را رصد نموده در اعلام اولویت ها در جذب اعتبارات دستگاه ها در خصوص حوزه شهری خود تاثیر کارسازی داشته باشد و با پیگیری عملکرد دستگاه ها نسبت به سند های بالادستی کندی یا سهل انگاری آنها را یادآوری و به مقامات زیربط گزارش نماید. تا با تحقق سهم استان، شهرنیز به سهم خود دست یابد.

علاوه بر موارد فوق که از وظایف اصلی واساسی تک تک منتخبین شورای شهر بوده و هیج امری برآن تقدم نخواهد یافت. اما یک خواسته تشکیلاتی هم در پشت قباله توفیق منتخبین تحت عنوان حمایت جبهه بزرگ اصلاحات وجود دارد که عقلا ومنطقا  وفاداری به این اعتماد و حمایت یک امر مهمی است که حق شناسی درمقابل آن محبت گسترده تنها در دو صورت مجال اجابت خواهد یافت، دراصل آن هم در راستای تاکید موکد بر موارد فوق وچکیده از آنها خواهد بود. اول اینکه ارائه خدمات وسیع وصادقانه به مردم و دوم به نحوی ارائه خدمات صورت پذیرد که نهایت رضایتمندی شهروندان را در پی داشته باشد. همین دستاورد برای اصلاحات و اصلاح طلبان کافی خواهد بود، تا علاوه بر استمرار حمایت خویش درآتی، براعتماد و حمایت خود از شما درپیشگاه خداوند متعال وشهروندان احساس رضایت و مقبولیت داشته باشند.

 

یوسف کرمی

دکترای جامعه شناسی اقتصادی وتوسعه