کشت گوجه‌فرنگی بی‌رویه است/ افت قیمت فروش و نابودی منابع آبی
کشت گوجه‌فرنگی بی‌رویه است/ افت قیمت فروش و نابودی منابع آبی/ موضوعی که استان قزوین را هم تهدید می کند
استان بوشهر در عرصه کشاورزی دارای ظرفیت‌های بسیار بالایی است و در تولید برخی از محصولات به عنوان یک قطب محسوب می‌شود که یکی از این محصولات گوجه‌فرنگی خارج از فصل است.
کشاورزان بسیار زیادی در جنوب استان بوشهر از جمله مناطق آبدان و بردخون و دیگر نقاط شهرستان‌های دیر و دشتی در زمینه تولید گوجه فرنگی فعالیت دارند و در سال‌های اخیر شاهد گسترش کشت این محصول هستیم.
یکی از مشاغل مهم مردم در شهرستان‌های جنوبی استان بوشهر از سال‌ها پیش کشاورزی بوده و به دلیل وضعیت جوی مناسب و وجود آب، این شغل رونق زیادی داشته است و منبع درآمد خوبی بوده است.
بسیاری از مردم از گذشته‌های دور با روش‌های ساده و قدیمی و بدون استفاده از تجهیزات پیشرفته امروزی به شغل کشاورزی اشتغال داشته‌اند و شبانه روز برای امرار معاش و تأمین روزی حلال تلاش می‌کرده‌اند.
هر کسی در کنار منزلش باغچه کوچکی می‌ساخت و مواد غذایی خانواده و همسایگان را تأمین می کرد و با احداث حیاطی بزرگ برای کاشت درخت به‌ویژه نخل همت می کرد و همیشه سفره‌اش با محصولات و دسترنج خودش تزیین شده بود.
افزایش بی‌رویه سطح کشت
در سال‌های اخیر با پیشرفت علوم و دسترسی به امکانات جدید، اکثر مردم این دیار با خرید و اجاره اراضی به صورت مکانیزه و با ابزار جدید به کشت محصولات مختلف بویژه گوجه فرنگی روی آورده‌اند اما استفاده بیش از حد و کاهش بارش موجب پایین رفتن چاه‌های کشاورزی و کم‌آبی شده و کشاورزی منطقه را به خطر انداخته است.
اکنون کشاورزان و دست اندرکاران بخش کشاورزی در زمینه کم‌آبی و نابودی این شغل احساس خطر می‌کنند و برخی نیز به دلیل اخذ وام و زیان‌های ناشی از کاهش قیمت ناراضی هستند و به فکر چاره هستند و از مردم و مسئولان می خواهند با همفکری و انسجام مانع از بی کاری کشاورزان شوند.
لزوم صرفه‌جویی در مصرف آب
نایب رئیس شورای شهر بردخون در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: باید کشاورزان را با شیوه های کنترل و صرفه جویی در آب آشنا کنیم و از انتقال آب جلوگیری شود.
مجید دریایی با بیان اینکه کشت بی رویه در منطقه وجود دارد، افزود: عدالت در ادارات مرتبط با کشاورزان نیست و از ۸۰ مجوز صادره شهرستان در زمینه کشاورزی حتی یکی نیز به بردخون اختصاص نیافت.
وی اضافه کرد: به فکر آینده فرزندان باشیم و برای ایجاد اشتغال تلاش کنیم و با لایروبی سدها منابع آب را افزایش دهیم.
لزوم رعایت سطح زیر کشت
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر بر لزوم اجرای برنامه الگوی کشت در استان بوشهر تاکید کرد و اظهار داشت: جلوگیری از افزایش بی رویه سطح کشت یک ضرورت است.
برنامه کشت سال زراعی ۹۸-۹۷ در راستای ساماندهی سطح زیر کشت محصولات زراعی در چارچوب یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور ابلاغ شده استمحمدتقی منوچهری اضافه کرد: اجرای برنامه الگوی کشت باعث می‌شود تا شاهد افزایش کارآیی مصرف آب، افزایش عملکرد در واحد سطح، تنظیم بازار و ایجاد ارزش افزوده باشیم.
وی با اشاره به ابلاغ الگوی کشت و سطح زیر کشت سال زراعی ۹۸-۹۷ در استان بوشهر خاطرنشان کرد: این مهم با کار مشترک جهاد کشاورزی و آب منطقه‌ای محقق شده است.
منوچهری اضافه کرد: برنامه کشت سال زراعی ۹۸-۹۷ در راستای ساماندهی سطح زیر کشت محصولات زراعی در چارچوب یک نظام کشاورزی با مزیت اقتصادی پایدار مبتنی بر سیاست‌های کلان کشور و حفظ منابع پایه‌ای و محیط زیست ابلاغ شده است.
وی اظهار داشت: خرید و فروش و هرگونه انتقال آب خارج از پروانه بهره برداری آب ممنوع است و در صورت مشاهده برخورد قانونی برای پلمب چاه به عمل خواهد آمد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر اضافه کرد: تفاهم نامه با کشاورزانی منعقد می‌شود که دارای پروانه بهره برداری از آب چاه باشند و مبنای تاریخ تمدید پروانه بهره برداری آب چاه اول فرودین سال ۱۳۹۱ و قبل از آن است که با استعلام و تایید اداره امور آب شهرستان ظرف مدت هفت روز صورت می گیرد.
وی بیان کرد: سطح زیر کشت هر کشاورز برای انعقاد تفاهم نامه با ارائه پروانه بهره برداری و هیدرومدل ۰.۶ لیتر در ثانیه مشخص و اجاره کنندگان اراضی زراعی به ویژه کشاورزان غیر بومی، ملزم به انعقاد تفاهم نامه کشت می باشند و کشاورزانی که اقدام به انعقاد تفاهم نامه سه جانبه نکنند از ارائه هر گونه خدمات نظیر تسهیلات بانکی، بیمه محصول، سهمیه کود، خرید توافقی محصول در صورت افت قیمت و ... محروم خواهند شد.
منوچهری گفت: رعایت الگوی تعیین شده برای هر شهرستان از ضروریات این ابلاغیه بوده و هرگونه تغییر در آن باید با هماهنگی معاونت بهبود تولیدات گیاهی سازمان اصلاح و مجددا ابلاغ شود.
اصلاح الگوی کشت
وی خاطرنشان کرد: مدیریت جهاد کشاورزی هر شهرستان سهم کشت محصولات مختلف را برای هر مرکز جهاد کشاورزی مشخص و ابلاغ می‌کند و رونوشت توزیع سطح را به معاونت بهبود تولیدات گیاهی ارسال می‌کند.
وی افزود: مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها موظفند نسبت به برگزاری جلسات توجیهی با ائمه جمعه، فرمانداران، بخشداران، دهیاران، کشاورزان پیشرو و مددکاران ترویجی اقدام کنند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر ادامه داد: مبحث اصلاح الگوی کشت در همه جلسات، بازدیدها، کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی و ترویجی در سطوح مرکز استان، مدیریت‌های جهاد کشاورزی شهرستان‌ها و مراکز جهاد کشاورزی به نحو شایسته مطرح و گزارش سطح قرارداد با کشاورزان به تفکیک محصول به صورت ماهیانه به معاونت بهبود تولیدات گیاهی ارسال شود.
آب کشاورزی روز به روز کمتر می‌شود
حبیب الله احمدی یکی از کشاورزان جنوب استان بوشهر گفت: آب کشاورزی روز به روز کمتر می‌شود اما برنامه‌ای برای کاهش مصرف نداریم که لازم است همه کشاورزان با حمایت مسئولان تلاش کنند تا مانع چنین اتفاقی شویم.
حسین خیاط نیز گفت: در گذشته تعداد اندکی در منطقه کشاورزی می کردند و آب زیادی وجود داشت اما در این سال‌ها به دلیل افزایش کشت محصولات، میزان برداشت آب بیشتر شده است.
زمین‌ها در اختیار غیربومی‌ها
غیربومی‌ها بیشتر زمین‌ها را در اختیار گرفته‌اند و سطح زیرکشت زیادی را به کشاورزی اختصاص داده‌اندحمید درویشی یکی دیگر از کشاورزان نیز گفت: غیربومی‌ها بیشتر زمین‌ها را در اختیار گرفته‌اند و سطح زیرکشت زیادی را به کشاورزی اختصاص داده‌اند و حتی آب زیادی به اراضی دوردست منتقل می کنند.
دهیار شهنیا گفت: تعداد زیادی چاه کشاورزی در منطقه حفر شده و کشاورزان کوتاهی کرده اند که اکنون به چنین وضعیتی دچار شده ایم.
رضا حصیری با بیان اینکه جهاد کشاورزی در زمینه طرح کارآفرینان امید کمکی نکرده، افزود: باید تهدید آب را به فرصت تبدیل کنیم و از کشت محصولاتی مانند هندوانه جلوگیری شود.
لزوم کاهش سطح زیرکشت
علی بردستانی دهیار سجادیه نیز به خبرنگار مهر گفت: کاهش سطح زیرکشت و اجرای شیوه های نوین آبیاری در کاهش مصرف آب و سود دهی مناسب موثر است اما دولت نیز از کشاورزان حمایت کند.
ماندنی شهنیایی نیز گفت: با پرداخت وام‌های کم‌بهره کشاورزان را تشویق کنیم تا برای ایجاد گلخانه اقدام کنند و آنچه برای کاهش منابع آبی وجود دارد به کشاورزان آموزش داده شود.
افت قیمت و نابودی منابع آبی
مسئول جهاد کشاورزی بخش بردخون نیز گفت: کشت محصولات کشاورزی به ویژه گوجه فرنگی در هکتارهای بالا موجب عرضه زیاد، کاهش قیمت و زیان دهی به کشاورزان می شود و باید شیوه کشت تغییر کند.
کشاورزان همچنان اصرار به کشت در وسعت بالا دارند که با عرضه بیشتر از تقاضا شاهد افت قیمت و نابودی منابع آبی هستیمحدیث بحرینی افزود: با وجود تأکیدات مکرر جهاد کشاورزی برای کاهش سطح زیرکشت که علاوه برافزایش مصرف آب و کاهش ذخایر زمینی و پایین رفتن آب چاه ها موجب افزایش محصول در بازار می شود اما کشاورزان همچنان اصرار به کشت در هکتارهای بالادارند که با عرضه بیشتر از تقاضا شاهد افت قیمت و نابودی منابع آبی هستیم.
شاید اگر کشاورزان به سهم خود از کشت راضی شوند، قیمت‌ها بیشتر شود و فشار کمتری به کشاورزانی وارد شود که در هنگام برداشت حتی هزینه‌های خود را نیز نمی‌توانند تامین کنند.
افزایش سطح زیر کشت علاوه بر اینکه باعث افت قیمت در فصل برداشت می‌شود، منابع آبی بسیار زیادی را نیز مصرف می‌کند که می‌تواند آینده کشاورزی را با خطر بیشتری روبرو کند.
مهر
