نقش مشاورین در هدایت مدیران استان قزوین
نقش مشاورین در هدایت مدیران استان قزوین
استان قزوین ازجمله استانهای کشور است که همواره به دلیل فضا و تنشهای سیاسی در حوزه مدیریت ملتهب بوده است تا جایی که این مشکل به صورت مستمر در دورههای مختلف وجود داشته است.
بدون تردید نقش مدیران در رشد و شکوفایی و یا هدررفت ظرفیتهای استان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که در هدایت و تصمیمگیری مدیران نقش مشاورین که مدیران در سایه محسوب میشوند حائز اهمیت است.
شورا و مشاوره یکی از مباحث مهمی است که در فرهنگ اسلامی مورد توجه خاص قرارگرفته است و در سه جای قرآن از آن نام برده شده و احادیث زیادی از پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار(ع) در ارتباط با اهمیت، شرایط و کاربرد آن نقل شده است مضاعف بر اینکه موضوع شور و مشورت ریشه در ادوار مختلف تاریخ ازجمله در کشور ما ایران داشته است.
در زمینه محدوده مجاز برای استفاده از شورا، موارد کاربرد شورا، ویژگیهای مشاوران و مستشاران، وظایف مشاورین و مستشاران مباحث بسیار زیادی وجود دارد اما آنچه که در این وجیزه، مورد نظر صاحب قلم است نقش و جایگاه مشاورین در هدایت و تصمیمگیری مدیران و مسئولان سطوح مختلف استان قزوین است.
همانگونه که اشاره شد نقش مشاورین مدیران در توسعه و یا عقبماندگی و شکلگیری و خلق حوادث و رویدادهای تلخ و شیرین در ادوار مختلف پررنگ بوده است؛ لذا مدیران در سطح کلان تا پایینترین سطوح در اتخاذ تصمیمات از نظرات، دیدگاه و مشورت مشاورین خود استفاده کنند بنابراین طبیعی است که بلندپایگان و حتی دونپایگان استان قزوین هم برای هدایت و موفقیت حوزه مسئولیت از نظر و دیدگاه مشاورین که میبایست از ویژگی و شاخصهای مهمی چون تجربه، صداقت، دلسوزی، تعهد، آیندهنگری، خلاقیت، امانتداری، بیتوجهی به منافع شخصی و ... بهرهمند باشند استفاده کنند.
این روزها که استان قزوین در مرحله پوستاندازی مدیریت و تغییر رویکردها قرار دارد نقش مشاورین در این مرحله گذر نقش تاثیرگذاری است هرچند این نقش و جایگاه برای مردم ملموس نیست اما به راحتی میتوان رد پا و نقش مشاوران را در اتخاذ تصمیمات درست و یا نادرست مدیران استان پیدا کرد.
بیشک در میان مشاوران مدیران استان، نقش مشاورین استاندار قزوین که دامنه تصمیمگیری وی تمام فضای معنوی و مادی استان و حتی در مواردی در سطح ملی تاثیر و بازتاب دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است.
زمانی میتوان نقش و اهمیت مشاورین اعلایی را بیشتر درک کرد که استاندار فعلی قبل از مسئولیت در استان قزوین هیچگونه مسئولیت و شناخت از فضا و ظرفیتهای مادی و معنوی استان نداشته است بنابراین نقش مشاورین بویژه مشاورین بومی این روزهای استاندار در هدایت و تصمیمگیری استان از اهمیت دو چندان برخوردار است.
هرچند که قضاوت در زمینه عملکرد موفق و یا ناموفق استاندار و برخی از مدیران کل جدید شتاب زده است اما با توجه به عملکرد و چینش تعدادی از مدیران ضعیف، بیتجربه و غیرمتخصص در حوزههای تخصصی و همچنین رویکردهای اتخاذ شده میتوان دریافت که مشاورههایی که از سوی برخی از مشاوران به شخص استاندار و برخی از مدیران ارایه میشود مشاورههای دلسوزانه، مشفقانه، صادقانه، راهگشا، تحولآفرین در جهت منافع کلان استان و مردم .. نیست.
به قول ظریفی، مشاوران امروز آقای استاندار همان مشاورانی هستند که در دورههای قبل با ارایه مشاورههای نادرست برخی از مدیران ازجمله دو استاندار بومی استان را از اهداف اصلی خدمترسانی دور کردند و زمینه برکناری آنها فراهم شد و فرصتهای طلایی به دست آمده برای توسعه استان از میان رفت و آیا این مشاورین قصد دارند با تلهگذاری سرنوشت اعلایی را در استان به سرنوشت استانداران ناموفق گره بزنند؟
البته به جز مشاورین بومی استاندار مشاورین غیربومی که اتفاقا در حوزه وزارت کشور هیچ تجربه و تخصصی نداشتهاند و شنیده میشود این روزها عنان استان در اختیار آنان قرار دارد و چرخه انتخاب مدیران با جلب نظر آنها صورت میگیرد نیز در ارایه مشاورههای غیرواقعی نقش پررنگ دارند.
البته که در میان مشاورین منفعتطلب و سیاسی کار مشاورین صادق، دلسوز، متعهد، باتجربه و ... هم وجود دارند اما به نظر میرسد چون طبع اکثریت مدیران نوچهپروری و میدان دادن به افراد کوچک در مسئولیتهای بزرگ است و از تملق و چاپلوسیها لذت میبرند صدای صادقانه و دلسوزانه این مشاورین به جای نمیرسد
. تجربه نشان داده است مدیرانی که خود رای نیستند و از مشورت مشاورین متعهد، دلسوز، خلاق و صادق خود بهره میگیرند کمتر دچار اشتباه و خطا میشوند البته نکته مهم و طلایی در زمینه مشاورین این است که آیا انتخاب مشاوران درست انجام شده است و یا اینکه آیا اصلا مشاوران انتخاب شده صلاحیت و شرایط لازم را برای ارایه مشورت به مدیران برخوردار هستند یا خیر؟
بدون تردید افکار عمومی و رسانهها شعار و وعدههای داده شده حامیان دولت مردمی را در بایگانی ذهن خود زنده نگه داشتند تا در فرصت مناسب وعدههای داده شده را با عملکرد و خروجی مدیریت آنها مورد ارزیابی و قضاوت قرار دهند اما واقعیت این است با توجه به شرایط فعلی نمیتوان چشمانداز روشن و امیدوارکنندهای از برخی مدیران که اطراف آنها را مشاورین تنگنظر، سیاسی کار، منفعتطلب، چاپلوس، مجیزهگو، که فرصت به دست آمده را برای عقدهگشایی و تصفیه حسابهای سیاسی، شخصی، محلی و ... غنیمت شمردهاند متصور بود.
شنیده شده این روزها برخی از مدیران و حتی بعضی محترمین در پی پالایش مشاورین منفعتطلب، چاپلوس و ... خود هستند و مشاوره گرفتن و شنیدن واقعیتها از سوی منتقدین دلسوز را در دستور کار دارند که این روند میتواند بارقه امیدی را برای اصلاح امور ایجاد کند البته باید دید نماینده عالی دولت مردمی در استان که به نظر میرسد این روزها تنها است هم به چنین جمعبندی برای تغییر برخی از مشاورین خود رسیده است و آیا تا دیر نشده و فرصتها از دست نرفته است این پالایشها انجام خواهد شد یا خیر؟ واقعیت این است که تاکنون حوادث و بحرانهای تلخی همانند حوادث آبان 97 و ... پیش نیامده که عمق فاجعه مشورتهای مشاورین نابلد که به جز حذف و برخوردهای خشن به حد میانههای اعتقاد ندارند در تصمیمگیری و مدیریت بحرانها بیشتر خود را نشان دهد. علاوه بر اینکه این روزها برخی افراد با نام مشاور در اطراف بلندپایگان و مدیران اجرایی خیمه زدهاند، در کنار برخی از پارلماننشینان بهارستان و پارلمانهای محلی هم مشاورین فرصتطلب و منفعتطلب قرار دارند و با نام مشاور از اعتبار و جایگاهها منتخبین مردم در جهت منافع شخصی، اقتصادی و ... سوءاستفاده میکنند به نظر میرسد وجود این مشاورین در حلقه اول تصمیمسازی دوره حضور این نمایندگان مجلس شورای اسلامی را به همین یک دوره منتهی خواهد کرد.
و سخن پایانی اینکه انتخاب مشاورین نباید حیاط خلوت مدیران عالی رتبه باشد که افراد نزدیک به مدیر بدون تخصص در حوزه مربوطه و یا مدیران بازنشسته گذشته های دور با عملکرد ضعیف و غیرقابل دفاع و همچنین نورسیدگان پرمدعا، مغرور و تهی از دانش انتخاب شوند و بدون اینکه هزینه و فاید این مشاورین که به هر ترتیب هزینههای به طور مستقیم و غیرمستقیم به بیتالمال تحمیل میکنند را در جایگاه مشاورین دلسوز، متعهد، متخصص و ... قرارداد چرا که انتخاب درست مشاورین میتواند تضمینکننده عملکرد موفق و کاهشدهنده هزینههای آزمون و خطا را برای مدیر به همراه داشته باشد.