چرا کرکره احزاب در قزوین بالا نمیرود؟
چرا کرکره احزاب در قزوین بالا نمیرود؟
ولیا… حسینزاده
تاریخچه فعالیت احزاب در ایران به بیش از یک قرن گذشته میرسد اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، احزاب در کشور ما فصل جدیدی از حیات فعالیت خود را شروع کردند تا جایی که بسیاری از بزرگان نظام از جمله مقام معظم رهبری، مرحوم آیتا… هاشمی رفسنجانی و شهید بهشتی نهتنها فعالیتهای حزبی را مذموم نمیدانستند بلکه خود از پایهگذاران و اعضای فعال حزب جمهوری اسلامی بهعنوان یکی از احزاب فعال آن دوران بودند.
واقعیت این است احزاب در کشور ما فراز و نشیبهای بسیار زیادی را تجربه کردهاند به همین دلیل احزاب پس از دوران طلایی فعالیت در سالهای نخست استقرار نظام جمهوری اسلامی به هر دلیل فعالیت آنها در کشورکمرنگ و کمرونق شد.
اما با استقرار دولت اصلاحات و نگاه توسعهگرایانه، سید محمد خاتمی شور و نشاط سیاسی و اجتماعی در کشور گسترش پیدا کرد و یکی دیگر از دوران شکوفایی و رونق فعالیت احزاب در ایران رقم خورد، لیکن بعد از آن محمود احمدینژاد اعتقادی به فعالیت و نقشآفرینی احزاب نداشت؛ به همین دلیل مقطع دولت نهم و دهم را میتوان دوران خزان و افول فعالیت احزاب در کشور نام برد.
یکی از مولفههای پویایی فعالیتهای سیاسی در هر کشور را میتوان در میزان و چگونگی فعالیت احزاب دید؛ به همین علت در بسیاری از کشورهای توسعهیافته حاکمیت ضمن پرداخت یارانه به احزاب، فعالین و اعضای احزاب را مورد حمایت و پشتیبانی قرار میدهد تا با فعالیت احزاب در جامعه شور و نشاط سیاسی و اجتماعی نهادینه شود.
به هر دلیل تاکنون در ایران احزاب نتوانستهاند جایگاه شایسته خود را پیدا کنند و به دلیل جوانمرگ بودن احزاب همچنان کشور از وجود یک و یا چند حزب قوی و تمام عیار و تاثیرگذار رنج میبرد.
بههرحال دوران فعالیت اکثریت احزاب ایران محدود به دوران انتخابات میشود به همین دلیل کارشناسان و فعالان سیاسی کشور تاکید دارند که کرکره احزاب کشور در زمان انتخابات بالا کشیده میشود و بعد از انتخابات کرکره احزاب پایین میآید و عملا بعد از انتخابات احزاب، فعالیت ندارند.
در سالهای نه چندان دور فضای سیاسی و اجتماعی استان قزوین نیز به دلیل فعالیت دفاتر احزاب مختلف پر شور و نشاط بود و معمولا چند ماه مانده به انتخابات برگزاری نشستها، گفتوگوها، جلسات، همایش، مناظرات و گردهماییهای سیاسی حداقل در مرکز استان گرم و پر رونق بود و فضای سیاسی استان گرم و پرشور و نشاط بود؛ و نتیجه آن افزایش مشارکت مردم در انتخابات شد.
در حال حاضر فضای سیاسی استان قزوین نه تنها جاده یکطرفه شده است بلکه از آن شور و نشاط سیاسی هیچ نشان و خبری وجود ندارد و بسیاری از فعالین و هواداران احزاب حداقل در مقطع فعلی گوشهنشینی و سکوت را برای در امان ماندن از برخی از تهمتها و پرداخت هزینهها به عنوان «بانیان وضع موجود» برگزیدهاند.
چنین وضعیتی شاید در نگاه اول برای برخی از صاحبان قدرت و برخی جریانات و افراد تندرو که به جز منافع شخصی به چیز دیگری نمیاندیشند خوشایند باشد اما حاکم شدن فضای سرد سیاسی و انفعال و سکوت احزاب در استان نگرانکننده است؛ چرا که نتیجه سکوت، انفعال و خاموش شدن چراغ دفاتر احزاب، بیتفاوتی و ناامید شدن نخبگان و مردم و در نتیجه کاهش مشارکت آنها در عرصههای مختلف از جمله انتخابات خواهد داشت.
بدون تردید یکی از مولفههای مهم افزایش مشارکت مردم در انتخابات، ارتباط مستقیم به میزان فعالیت احزاب دارد و به هر میزان که فعالیت احزاب در کشور پرشور و نشاط باشد به همان میزان رقابت، معنا و رنگ واقعیت میگیرد و مشارکت مردم هم افزایش پیدا میکند.
امروز با توجه به اطلاعات صاحب قلم، دفاتر بسیاری از احزاب سیاسی بهویژه منتقدان فعلی دولت سیزدهم در استان قزوین بسته است و عملا هیچگونه فعالیتی ندارند و دبیران و هواداران این احزاب هیچ برنامهای را برای گرم کردن فضای سیاسی و انتخابات ندارند و به نظر میرسد این وضعیت در ماههای آینده نیز تداوم داشته باشد.
تجربههای تلخ همانندسازی و رقیبتراشی برای فعالیت احزاب بارها و بارها و در مقاطع مختلف در کشور به شکست منجر شده است لذا هر یک از نهادها و تشکلها کارکرد مخصوص خود را دارند و هیچ یک از آنها نمیتواند جایگزین فعالیت و کارکرد احزاب را داشته باشند.
در حالی که شرایط سخت اقتصادی و معیشتی عرصه را بر اقشار مختلف مردم تنگکرده است و انگیزه آنان را برای نقشآفرینی در حوزه سیاسی و اجتماعی کاهش داده است؛ این احزاب هستند که میتوانند مجدداً با استفاده از ظرفیتهای بیبدیل خود مردم را با صندوقهای رای آشتی دهند.
استاندار قزوین، معاون سیاسی استانداری قزوین، فرماندار قزوین تلاش داشته و دارند که با دعوت و برگزاری برخی از نشستها با دبیران احزاب سیاسی فضای سیاسی استان را به سمت شور و نشاط انتخابات هدایت کنند اما خود بهتر میدانند که این جلسات با عدم دعوت و یا عدم حضور دبیران احزاب تاثیرگذار و دارای پایگاه اجتماعی خروجی ملموسی نخواهد داشت و این جلسات صرفا در حد یک گفت و شنود و نشست و گرفتن عکسهای یادگاری باقی میماند.
در سالهای گذشته با توجه به میزان زیاد هواداران احزاب مختلف در استان حتی برای در اختیار گرفتن مسئولیت دبیری هر یک از احزاب رقابتهای نفسگیر وجود داشت اما امروز دبیران سیاسی احزاب مختلف بهویژه منتقدان، خود میدانند که نیروی فعال آنها حتی به اندازه تعداد انگشتان یک دست هم نمیرسد بنابراین نمیتوان در چنین شرایطی از دبیران فعلی معجزهای را برای ایجاد شور و نشاط سیاسی در استان و در نتیجه بالا بردن میزان مشارکت مردم در انتخابات توقع داشت.
البته ناگفته پیدایست که صرفا نمیتوان تمام مسئولیت سردی فضای سیاسی و ایجاد رونق سیاسی را متوجه احزاب کرد اما چون احزاب به عنوان پیشانی و موتور پیشران فعالیت سیاسی محسوب میشوند بیشتر مورد توجه قرار دارند وگرنه میتوان لیست بلند بالایی را از دلایل سردی فضای سیاسی در سطح ملی و استان قزوین برشمرد.
سخن پایان اینکه بخشی از حاکم شدن شرایط سرد فعالیتهای سیاسی، نتیجه عملکرد احزاب و چهرههای منتتقد فعلی برمیگردد اما به طور یقین بخش زیادی از بیرغبتی، انفعال، سرد شدن فضای سیاسی حاکم بر استان نتیجه برخی از تهمتها و رفتارهای افراطی و نادرست جریانات و چهرههای منفعتطلب برمیگردد که هزینه فعالیتهای سیاسی و انتخابات را برای فعالین سیاسی سنگین و غیرقابل تحمل کردهاند؛ میباشد.
در گذشتههای نه چندان دور بسیاری از چهرههای سیاسی و احزاب بدون اینکه برای کشور و استان هزینهای داشته باشند فضای پرشور و نشاط سیاسی را در مرکز استان و سایر مناطق استان ایجاد میکردند، در نتیجه سخت به نظر میرسد با ادامه روند کنونی، حتی در انتخابات پیشرو کرکرههای دفاتر احزاب در استان قزوین بالا بروند.